ΔΩΡΕΑ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΡΑ ΒΑΡΟΝΟΥ ΚΩΝ. ΜΠΕΛΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΟΣ 1837
{...τελικά η βιβλιοθήκη αυτή (771 τίτλοι, 1886 τόμοι) κατέληξε στην Εθνική μας Βιβλιοθήκη, όπου και σήμερα ακόμη οι αναγνώστες της διαβάζουν βιβλία με τη σφραγίδα της δωρεάς του Μπέλλιου*}.
{Δεν προϋτίθεμαι να συγγράψω ιστορίαν δια να αριθμήσω ενταύθα τας δάφνας των συμπατριωτών μου δια των οποίων εκοσμήθησαν ούτοι εν Ελλάδι εις διαφόρους μάχας κατά του εχθρού, αλλά και να παρασιωπήσω δεν δύναμαι, ότι οι συγγράψαντες της επαναστάσεώς μας την ιστορίαν (εννοεί προφανώς και τον Σπυρίδωνα Τρικούπη που, όπως προαναφέραμε, τον γνώρισε στο Παρίσι περαστικό για το Λονδίνο) ούτε κόκκον λιβάνου έκαυσαν υπέρ αυτών εν τω ναώ της Μνημοσύνης. Αν δε ποτε γίνωσι γνωστά τα περί μακεδονικού σώματος γραφόμενά μου, προορώ (προβλέπω) από τούδε ότι πικρώς θα χλευασθώ ως σφόδρα Μακεδών και ως υπερβολικός των πράξεών του υμνωδός. Με παρηγορεί όμως το γνωστό της ιδιαιτέρας πατρίδος μου ρητόν, ότι ο Μακεδών νηπιόθεν εσυνήθισε να καλή την σκάφην σκάφην και τα σύκα σύκα. Η επανάστασις της Ναούσης εν Μακεδονία (Φεβρουάριος 1822) τα περί απαλλαγής του έθνους από του ζυγού της τυραννίας συμβάντα ηνέωξαν στάδιον ευρύ ωμοτήτων και καταχρήσεων εις τας πανταχόθεν του οθωμανικού κράτους προς του πολέμου τα πεδία κινουμένας αγρίας ορδάς, εκ των οποίων απρόσβλητος δεν έμεινε και η πατρίς μου Καστορία, αλλά και αυτή επλήρωσε τον φόρον της εις τα στίφη των βαρβάρων}. Από την αυτοβιογραφία του Παναγιώτη Παπαναούμ (1871).
Μόλις το 1891 άρχισαν οι επιστημονικές έρευνες για την προεπα-ναστατική περίοδο για να εδραιωθεί τελικά ο Ρήγας Φερραίος στο υψηλότερο βάθρο, όπως ακριβώς τον είχε τοποθετήσει η παράδοση. Είνα η πρώτη κρίσιμη και αποφασιστική περίοδος,της αφύπνισης του Γένους,αλλά και της σφυρηλάτησης της εθνικής συνείδησης. 'Eνθερμοι συνεργάτες του Ρήγα είναι τρεις Καστοριανοί, οι αδελφοί Εμμανουήλ και ο Γεώργιος Θεοχάρης και ο Σιατιστινοί Θεοχάρης Τουρούντζιας και Χριστόφορος Περραιβός.
Στα 1814 την εορτή του Τιμίου Σταυρού - 14 Σεπτεμβρίου - επι-σπεύδονται οι διαδικασίες για να υπογραμμισθεί η συμβολική σημασία της ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας στη Οδησσό. Πέντε ημέρες αργότερα αρχίζουν οι συσκέψεις επτά ηγεμόνων μοναρχών της Ευρώπης, μετά την ήττα του Ναπολέοντα στο Βατερλό, για να διακηρύξουν μετά εννιά μήνες την αρχή της νομιμότητας (συμ-περιλαμβάνεται και η ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, παλινόρθωση Βουρβόνων στη Γαλλία....) και την απηνή πάταξη κάθε επαναστατικής ιδέας. Είναι για τα ελληνικά πράγματα το απροσπέλαστο των αντιξοοτήτων. Κι΄όμως τον Χριστόφορο Περραιβό τον βρίσκομαι αρχικά στην Πάργα, στη συνέχεια στη Μάνη και τελικά το 1829 στην τελευταία μάχη του Αγώνα στα Πέτα.
Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι η Φιλική Εταιρεία μέχρι το 1816 δεν ξεπερνά τα είκοσι μέλη. Στα τέλη του 1816 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία ο Ιθακήσιος Νικόλαος Γαλάτης** και ο εξ Ανδριτσαίνης Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος. Την επόμενη χρονιά στα 1817 μυείται ο Γεώργιος Λεβέντης από τη Κυνουρία της Αρκαδίας και στη συνέχεια οι τρεις Αρκάδες αδελφοί Σέκερη και αργότερα ο Παπαφλέσας με αποτέλεσμα να διευρυνθεί η δράση της μέχρι την Πελοπόννησο. Η ύπαρξη και η δράση της Φιλικής Εταιρείας συμπεριλαμβάνεται στα σχολικά βιβλία μόλις το 1917 με την νέα εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
* Αν και οι προσφορές του Μπέλιου ειδικά στη πόλη των Αθηνών (ίδρυση Δημοτικού Νοσοκομείου, σύσταση Αρχαιολογικής Εταιρείας) υπήρξαν υπερπολύτιμες μέχρι σήμερα καμιά οδός δεν φέρει το όνομά του. Για σταθείτε βρε παιδιά, όπως έλεγε ο γεροκαροτσέρης στο διήγημα τού Ζαχαρία Παπαντωνίου- το Άλογο- έτσι στη μέση του δρόμου.
** Ο Νικόλαος Γαλάτης με την απερίσκεπτη και ιδιοτελή προσητιλυστική δράση του και την αυτόβουλη επίσκεψή του στη Μόσχα και την Πετρούπολη,όπου συναντά τον Καποδίστρια έθεσε σε κίνδυνο τους σκοπούς της Φιλικής Εταιρείας με αποτέλεσμα να οδηγηθεί και ο ίδιος το 1819 στο θάνατο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ- Νικ. Κασομούλη
ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΑ.... Χριστόφορου Περραιβού.
Μακεδονικόν Ημερολόγιον (Αθήναι) 1910-Τόμος Γ΄
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 21- Δημητρίου Φωτιάδη
ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου